ÝLKÖÐRETÝM OKULLARI ÖÐRETMEN VE YÖNETÝCÝLERÝNÝN ÖFKE KAYNAKLARI, ÖFKELERÝNÝ ÝFADE ETME BÝÇÝMLERÝ VE ÖFKE YÖNETÝMÝ STRATEJÝLERÝNE ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ

Nihan Demirkasýmoðlu
Ankara Üniversitesi

Özet

Bu araþtýrmada ilköðretim okullarýnda görev yapan öðretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarýna iliþkin görüþlerinin, öfkelerini ifade etme biçimlerinin ve öfke yönetimi stratejilerinin belirlenmesi amaçlanmýþtýr. Bu amaçla araþtýrmacý tarafýndan geliþtirilen anket, dört bölümden oluþmuþtur. Anket formunun giriþ bölümünde araþtýrmanýn amacý ve aracýn doldurulmasý ile ilgili bir bilgi notu yer almýþtýr. Anketin birinci bölümünde, katýlýmcýlar ile ilgili kiþisel bilgilere yönelik sorulara; ikinci bölümünde, öðretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarýna iliþkin görüþlerine; üçüncü bölümünde, öfkelerini ifade etme biçimlerine iliþkin görüþlerine; dördüncü bölümünde ise öfkelerini yönetmede kullandýklarý stratejilere iliþkin görüþlerinin saptanmasýna yönelik ifadelere yer verilmiþtir. 46 maddeden oluþan anket, Ankara Büyükþehir Belediyesi sýnýrlarý içerisinde görev yapan 356 yönetici ve 381 sýnýf öðretmenine uygulanmýþtýr. Araþtýrma sonuçlarýna göre, öðretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarýna iliþkin görüþleri boyutunda görev ve kýdem deðiþkeni bakýmýndan bir farklýlýk bulunmamýþtýr. Öfke kaynaklarý bakýmýndan cinsiyet deðiþkenine göre yöneticilerde fark olmadýðý, kadýn öðretmenlerin erkek öðretmenlere göre okul ve okul çevresindeki öfke kaynaklarý karþýsýnda daha sýk öfke duyduklarý belirlenmiþtir. Öðretmen ve yöneticilerin öfkelerini ifade etmeleri boyutunda, öðretmen ve yöneticilerin öfkelerini ifade ederken benzer ifadeler kullandýklarý, öðretmenlerin yöneticilere göre, kadýn yöneticilerin de erkek yöneticilere göre öfkelerini daha sýk ifade ettikleri belirlenmiþtir. Son boyut olan öðretmen ve yöneticilerin öfkelerini yönetmede kullandýklarý stratejiler bakýmýndan görev ve cinsiyete göre anlamlý bir fark bulunmazken, kýdemin her iki grup için de önemli bir deðiþken olduðu saptanmýþtýr.

Anahtar Kelimeler

Öfke, Öfke kaynaklarý, Öfkeyi ifade etme, Öfke yönetimi stratejileri