ÖÐRETMEN ADAYLARI VE ÖÐRETMENLERÝN DEMOKRATÝK DEÐERLERÝ

Dr. Murat Taþdan
Kafkas Üniversitesi
Uður Akýn
Ankara Üniversitesi

Özet

Sýnýf ortamýnda demokratik deðerleri benimsetmeleri beklenen öðretmenlerin, öncelikle kendilerinin bu deðerleri benimsemeleri ve uygulamalarýna yansýtmalarý gerekmektedir. Öðretmenlerin hizmet öncesi eðitimlerinden baþlayarak demokratik deðerlere sahip olma durumlarýnýn incelenmesinin var olan durumu anlamak açýsýndan yararlý olacaðý düþünülmektedir. Yapýlan taramalarda Türkiye’deki öðretmen adaylarýnýn ve öðretmenlerin demokratik deðerlere sahip olma düzeylerinin karþýlaþtýrýldýðý araþtýrmalarýn sýnýrlý olduðu görülmüþtür. Bu eksiklikten hareketle bu araþtýrmanýn temel amacý öðretmen adaylarý ve öðretmenlerin demokratik deðerlerine yönelik kendi algýlarýnýn çeþitli deðiþkenler açýsýndan farklýlaþma durumunu incelenmiþtir. Betimsel tarama modelinde desenlenen bu araþtýrmada nicel veri toplama teknikleri kullanýlmýþtýr. Araþtýrmanýn çalýþma grubunda Gazi, Karadeniz Teknik ve Kafkas Üniversitelerinden 240 öðretmen adayý ve Ankara, Kars ve Trabzon’dan 143 öðretmen bulunmaktadýr. Araþtýrmada veri toplama aracý olarak Selvi (2006)’nin geliþtirdiði ”Demokratik Deðerler Ölçeði” kullanýlmýþtýr. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, parametrik (ANOVA ve iliþkisiz ölçümler için t-testi) ve parametrik olmayan (Mann Whitney U Testi) fark testleri kullanýlmýþtýr. Araþtýrma sonuçlarý öðretmen adaylarýnýn eðitim hakký ve dayanýþma boyutlarýnda demokratik deðerlere iliþkin algýlarýnýn öðretmenlerden daha yüksek olduðunu, Özgürlük boyutunda ise öðretmenlerin demokratik deðerlere iliþkin algýlarýnýn aday öðretmenlerden daha yüksek olduðunu göstermiþtir.

Anahtar Kelimeler

Öðretmen, Öðretmen adayý, Demokratik deðer