ÖÐRETMENLERÝN ÖZYETKÝNLÝK ÝNANÇLARININ BAZI DEÐÝÞKENLER AÇISINDAN ÝNCELENMESÝ

Dr. Sema Kaner
Ankara Üniversitesi
Dr. Begümhan Yüksel
Dr. Cem Oktay Güzeller
Akdeniz Üniversitesi

Özet

Öðretmenlerin yetkinlik inançlarý onlarýn sýnýftaki davranýþlarýný, kararlarýný ve sýnýfý nasýl yönettiklerini etkiler. Bandura (1994, 1997), öðretmenlerin öðretimle ilgili öz-yetkinlik inançlarýnýn onlarýn sadece sýnýftaki akademik uygulamalarý nasýl yapýlandýrdýklarýný deðil, ayný zamanda öðrencilerin zihinsel kapasitelerini de nasýl deðerlendirdiklerini etkilediðini de ifade etmektedir. Öðretmenin kendi mesleki yetkinliðine olan inancý, onun nasýl davranacaðýný belirleyen en güçlü yordayýcýdýr (Bandura, 1994, 1997). Son yýllarda öðretmenlerin öz-yetkinlik inançlarý, eðitim araþtýrmalarýnda en ilgi çekici konulardan olmuþtur. Türkiye’de de öðretmenlerin öðretimsel yetkinliklerine giderek artan bir ilgi olduðu gözlenmektedir. Bu konudaki çalýþmalar genellikle genel eðitim ve branþ öðretmenleri üzerinde odaklanmakta, özel eðitim öðretmenlerinin yetkinlik inançlarýný inceleyen araþtýrmalar sýnýrlý kalmaktadýr. Bu çalýþmada, öðretmenlerin öz-yetkinlik inançlarýnýn bazý deðiþkenlerden etkilendiði gerçeðinden hareketle, öðretmenlerin engelli ve engelli olmayan öðrenciler ile çalýþmalarýna, sýnýflarýnda problem davranýþlarý olan öðrenci sayýlarýna, öðretmenlerin cinsiyetlerine ve deneyim sürelerine göre yetkinlik inançlarýnýn farklýlaþýp farklýlaþmadýðý incelenmiþtir. Araþtýrma grubu, 212 (%47.1) zihin engelli çocuklarla çalýþan özel eðitim öðretmeninden ve 238 (%52.9) engeli olmayan çocuklarýn öðretmenlerinden olmak üzere toplam 450 öðretmenden oluþmaktadýr. Veriler, Öðretmen Mesleki Yetkinlik Ölçeði ile toplanmýþ ve iki yönlü ANOVA ile analiz edilmiþtir. Bulgular, öðretmenlerin mesleki yetkinliklerinin, incelenen baðýmsýz deðiþkenler açýsýndan farklýlaþmadýðýný ortaya koymuþtur.

Anahtar Kelimeler

Öz-yetkinlik, Öðretmen, Engelli ve engelli olmayan öðrenciler.