UZAKTAN EĞİTİMDE KALİTE GÖSTERGELERİ VE TEKNOLOJİ TEMELLİ UZAKTAN EĞİTİMİN BU GÖSTERGELER
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dr. Nurettin Şimşek
Ankara Üniversitesi
Özet
Teknoloji temelli uzaktan eğitimin hızla yaygınlaşması nedeni ile tüm dünyada uzaktan
eğitim giderek daha fazla kurumu ve bireyi ilgilendirir hale gelmiştir. Ortaya çıkan
sorunların da etkisi ile uygulamaların kalitesinin sorgulanması ve geliştirilmesi
önemli bir ihtiyaç olarak ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada öncelikle teknoloji temelli
uzaktan eğitimin kalitesini değerlendirmede kullanılabilecek kalite göstergeleri
geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı, Türkiye’deki uygulamaların
geliştirilen göstergeler açısından değerlendirilmesidir. Araştırma 2011-2012 öğretim
yılında, teknoloji temelli uzaktan eğitim uygulayan 23 üniversiteden 473 öğretim
elemanının katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ilk aşamasında alanyazındaki
kalite değerlendirme yaklaşımları ve ölçütlerinden yola çıkılarak, kalite göstergelerini
içeren bir veri toplama aracı hazırlanmıştır. İkinci aşamada hazırlanan aracın geçerlilik
ve güvenilirlik çalışmaları yürütülmüştür. Üçüncü aşamada, katılımcı grubun belirlenen
kalite göstergelerine ve bu göstergeler açısından, teknoloji temelli uzaktan eğitim
uygulamalarının mevcut durumuna ilişkin görüşleri alınmıştır. Araştırma sonuçları
teknoloji temelli uzaktan eğitimde kalitenin eğitsel etkililik, mali verimlilik,
erişilebilirlik, öğretim elemanı doyumu ve öğrenci doyumu olmak üzere beş boyutta
ele alınabileceğini göstermiştir. Katılımcılar bu beş boyutu ilgilendiren kalite
göstergelerinden 37’sini “çok önemli” ve “vazgeçilmez önemde” bularak, onaylamışlardır.
Katılımcılar, belirlenen kalite göstergeleri açısından uygulamada çeşitli sorunların
varlığına işaret etmişlerdir. Sorunların daha çok eğitsel etkililik ile öğretim
elemanı ve öğrenci doyumu boyutlarında yoğunlaştığı belirlenmiştir.
Anahtar Sözcükler
Kalite değerlendirme, Kalite göstergeleri, Teknoloji temelli uzaktan eğitim, Yükseköğretim.
TAM METİN