SÝSTEM KULLANILABÝLÝRLÝK ÖLÇEÐÝ: GEÇERLÝK VE GÜVENÝRLÝK ÇALIÞMASI

Zafer Kadirhan
Orta Doðu Teknik Üniversitesi

Abdülmenaf Gül
Hakkari Üniversitesi

Ali Battal
Orta Doðu Teknik Üniversitesi

Özet

Brooke (1996) tarafýndan geliþtirilen System Usability Scale, Çaðýltay (2011) tarafýndan Sistem Kullanýlabilirlik Ölçeði (SKÖ) adý ile Türkçe’ye uyarlanmýþtýr. Herhangi bir sistemi kolay ve hýzlý bir þekilde deðerlendirebilme imkâný sunan SKÖ, bu özelliðinden dolayý kullanýlabilirlik alan yazýnýnda birçok çalýþmada kullanýlmýþtýr. 10 maddeden oluþan ölçek, ilk geliþtirildiðinde tek faktörlü olarak kabul edilmiþ olsa da sonradan yapýlan birçok çalýþmada ölçeðin iki faktörlü bir yapýdan oluþtuðu görülmüþtür. Bu çalýþmanýn temel amacý, Türkçe’ye uyarlanan SKÖ’nün psikometrik özelliklerinin incelenerek geçerlik ve güvenirliðinin sýnanmasýdýr. Bu amaç doðrultusunda; 465’i web tabanlý bir ölçme ve deðerlendirme sistemi olan Online Sýnav Sistemi (OSSI), 635’i ise Eðitim Biliþim Aðý (EBA) sistemini kullanan katýlýmcýlar olmak üzere toplamda 1100 kiþiden oluþan birbirinden baðýmsýz iki farklý katýlýmcý grubundan veri toplanmýþ ve SKÖ’nün faktör yapýsý iki aþamada incelenmiþtir. Birinci aþamada elde edilen veriler ile açýmlayýcý faktör analizi yapýlmýþ ve Türkçe’ye uyarlanan ölçeðin alan yazýnda yer alan birçok çalýþmaya benzer þekilde iki faktörlü yapýdan oluþtuðu belirlenmiþtir: (1) Kullanýlabilir (2) Öðrenilebilir. Ýkinci aþamada elde edilen veriler üzerinde ise doðrulayýcý faktör analizi yapýlmýþ ve ilk aþamada elde edilen iki faktörlü yapý doðrulanmýþtýr. Yapýlan iç güvenirlik analizleri, ölçeðin toplamda 0,78 Cronbach Alfa deðerine sahip olduðunu; kullanýlabilir ve öðrenilebilir faktörlerinin ise sýrasýyla 0,79 ve 0,60 Cronbach alfa deðerlerine sahip olduklarýný göstermiþtir. Bu deðerler, alan yazýnda yer alan referans deðerleri göz önüne alýnarak kabul edilebilir olarak yorumlanmýþtýr. Psikometrik özellikleri belirlenen SKÖ ile herhangi bir sistemin kullanýlabilirliði ile elde edilen sonuçlar daha anlamlý ve güvenilir olacaðý düþünülmektedir.

Anahtar Sözcükler

Sistem Kullanýlabilirliði, Kullanýlabilirlik ölçeði, Geçerlik, Güvenirlik.

TAM METÝN