EĞİTİM-ÖĞRETİM YAŞANTILARINDA STRESLE BAŞA ÇIKMA DÜZEYİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ÖLÇEK ÇALIŞMASI

Dr. Arzu Oral
Cumhuriyet Üniversitesi
Dr. Figen Çok
Dr. Ömer Kutlu
Ankara Üniversitesi

Özet

Bu çalışmada, eğitim-öğretim yaşantılarında stresle başa çıkma düzeyini lise birinci sınıf örneğinde belirleyebilmek üzere bir ölçek geliştirilmiştir: Eğitim-Öğretim Yaşantılarında Stresle Başa Çıkma Ölçeği (EÖYSBÇÖ). Ölçeğin geliştirilmesine ilişkin veriler, Ankara ilinde farklı özellikteki 9 lisenin birinci sınıfında okuyan 729 öğrenciden toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği varimaks rotasyonlu temel bileşenler analizi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda ölçeğin, toplam varyansın %39.67’sini açıklayan üç faktörden (1. ders çalışma-sınava hazırlanma, 2. duyuşsal-davranışsal boyut, 3. sorumluluk-görev boyutu) oluştuğu görülmüştür. Ölçekte uç puan gruplarının ayırtediciliğine bakılmış, düşük ve yüksek puan alan gruplar t testi ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda grupların, her bir maddede ve toplam puanda birbirinden anlamlı derecede farklılık gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizleri için içtutarlılığına (Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı, tüm ölçek için .77, 1. Faktör için .79, 2. Faktör için .52 ve 3. Faktör için .38’dir) ve test-tekrar test güvenirliğine (Ölçek için r = .67, 1. Faktör için .59, 2. Faktör için .51 ve 3. Faktör için .50’dir; p. < .000) bakılmıştır. Sonuçlara göre, ölçeğin psikometrik özelliklerinin orta düzeyde yeterli olduğu, genel değerlendirmeler için kullanılabileceği ancak birey hakkında karar verme koşulunda dikkatli kullanılması gerektiği görülmektedir.

Anahtar Sözcükler

Stresle başa çıkma, eğitim-öğretim yaşantılarında stres, lise birinci sınıf, ölçek geliştirme.

TAM METİN