ÖĞRETMEN ÖZELLİKLERİNİN MATEMATİK BAŞARISINA ETKİSİNİN HİYERARŞİK DOĞRUSAL MODELİ

Dr. Gözde Akyüz
Milli Eğitim Bakanlığı

Özet

Bu çalışmanın amacı, Türkiye, Avrupa Birliği’ne üye ülkeler ve diğer aday ülkelerdeki matematik öğretmeni özelliklerinin, öğrenci matematik başarısına etkisini, Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Çalışmaları (TIMSS-R) öğretmen, öğrenci anketleri ve öğrenci başarı testi verilerini kullanarak incelemektir. Öğrencilerin ev eğitim kaynakları kontrol değişkeni olarak alınıp hiyerarşik lineer modelleme (HLM) kullanılarak açıklayıcı modeller oluşturulmuştur. Türkiye modeli varyansın % 45’ini, Avrupa Birliği’ne üye ülkeler modeli % 43’ünü, Avrupa Birliği’ne diğer aday ülkeler modeli ise % 37’sini açıklamıştır. Matematik başarısını anlamlı etkileyen faktörler arasında Türkiye ve Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde benzerlikler olmasına rağmen diğer aday ülkelerde başarıyı etkileyen faktörler farklıdır. Türkiye modelinde erkek öğretmenlerin sınıfları daha başarılı bulunurken, mesleki deneyim, test ve quizlere ayrılan zaman, ders kitabı kullanma, disiplinli sınıf ortamı ve ev eğitim kaynakları ortalamasının matematik başarısını pozitif yönde anlamlı etkilediği bulunmuştur. Öğrenci başarısına anlamlı etkisinin bulunduğu belirlenen değişkenlerin deneysel çalışmalarla incelenmesi ve öğretmenlere, sürekli olarak hizmet-içi eğitimler düzenlenerek, kendilerini geliştirme fırsatı verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Sözcükler

Öğretmen etkisi, matematik başarısı, TIMSS, Hiyerarşik lineer modelleme